Οι άνθρωποι είναι βιολογικά και ψυχολογικά «προγραμματισμένοι» να αντιδρούν με φόβο στα ερεθίσματα που έχουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και αποτελούν ένδειξη απειλής για την επιβίωσή τους όπως: πχ. τα ύψη, τα ζώα που κινούνται και ελίσσονται γρήγορα, που εμφανίζονται ξαφνικά, που έχουν περίεργη όψη, το σκοτάδι, οι ανοικτοί και μη προφυλαγμένοι χώροι, η θεά του αίματος και αυτό έχει άμεση σχέση με το ένστικτο επιβίωσης.
Ο Φόβος είναι ένα από τα βασικά συναισθήματα του ανθρώπου, μηχανισμός προστατευτικού χαρακτήρα που μας προειδοποιεί όταν βρισκόμαστε σε κίνδυνο και προκαλείται από τη συνειδητοποίηση ενός πραγματικού ή πλασματικού κινδύνου ή απειλής. Είναι, μια φυσιολογική αμυντική αντίδραση του οργανισμού χωρίς να απαιτείται συνειδητή σκέψη και συνοδεύεται πάντοτε από ένα πλήθος φυσικών αντιδράσεων. Ο άνθρωπος έχει την ικανότητα να αντιδρά σχεδόν αστραπιαία στον κίνδυνο, προτού προλάβει να σκεφτεί και να συνειδητοποιήσει τι συμβαίνει. Ο φόβος ποικίλλει, από ήπια προσοχή μέχρι τις ακραίες καταστάσεις φοβίας και την παράνοια.
Όταν όμως δεν δικαιολογείται από την ύπαρξη ενός πραγματικού κινδύνου ή απειλής η από οποιαδήποτε άλλη λογική αιτία και όταν συνοδεύεται από συστηματικές αποφυγές καταστάσεων τότε έχουμε Φοβία.
- Αν οι φόβοι σας είναι δυσανάλογοι με την κατάσταση
- Αν έχετε αρχίσει να αποφεύγετε τα μέρη ή τις συνθήκες που σας προκαλούν φόβο
- Αν επηρεάζεται η εργασία σας, οι μετακινήσεις, η κοινωνική και/ η προσωπική σας ζωή τότε διαβάστε τι σημαίνει Φοβία.
Φοβία ορίζεται ο επίμονος και παράλογος φόβος για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, χώρο, δραστηριότητα, κατάσταση που έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να επιθυμεί έντονα την αποφυγή αυτού που φοβάται, αν και αναγνωρίζει ότι οι φόβοι του είναι υπερβολικοί ή μη ρεαλιστικοί. Συγκεκριμένες φοβίες ορίζονται τα επίμονα συναισθήματα φόβου που νιώθει ένα άτομο στην ιδέα και μόνο ότι θα αντιμετωπίσει αντικείμενα ή καταστάσεις, όπως π.χ ο φόβος του αεροπλάνου, φόβος των ενέσεων, φόβος να δει αίμα, φόβος των ασανσέρ, του μποτιλιαρίσματος, φόβος για τα ύψη.
Ως Αγχώδης διαταραχή, ο «φόβος» αφορά περισσότερο στο τι θα μπορούσε να συμβεί παρά στο τι συμβαίνει στην πραγματικότητα! Οι φοβίες γενικότερα “εγκλωβίζουν” τον άνθρωπο και τον εμποδίζουν να ζήσει τη ζωή που θέλει.
Οι φοβίες μπορεί να εκφραστούν με έντονα σωματικά συμπτώματα: δύσπνοια, ταχυκαρδία, ζάλη, αίσθημα αστάθειας και έλλειψης ισορροπίας, αίσθημα βάρους στο στέρνο, μούδιασμα σε όλο το σώμα, εξάψεις και εφίδρωση, ναυτία, τάση λιποθυμίας.
Η φοβία της πτήσης. Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τη φοβία της πτήσης, είναι ποικίλοι οι λόγοι που οδηγούν σε αυτήν. Συνήθως συνδέεται με τον «τρόμο» για το μεγάλο ύψος στο οποίο γίνεται η πτήση αλλά και για την παραμονή – πολλές φορές πολύωρη – σε κλειστό χώρο όπως η καμπίνα των επιβατών. Ο φόβος να ταξιδέψει κανείς με το αεροπλάνο είναι μια σχετικά συχνή κατάσταση. Έχει υπολογιστεί ότι 1 άτομο στα 6 παρουσιάζει σημαντικό φόβο για την πτήση. Επίσης από τα άτομα που ταξιδεύουν τακτικά, 1 στα 5 χρειάζεται να πίνει αλκοολούχα ποτά ή να παίρνει κάποιο φάρμακο για να μπορέσει να ξεπεράσει τη φοβία του κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού.
Ο Φόβος του αεροπλάνου είναι στην πραγματικότητα φοβία πτήσης. Εμφανίζεται κυρίως σε άτομα που έχουν ανησυχία, άγχος, αισθήματα τρόμου, πανικό και νευρικότητα σε ότι έχει σχέση με το αεροπλάνο. Δεν χρειάζεται παρά μόνο να σκεφτούν την διαδικασία μιας πτήσης για να αποθαρρυνθούν και να αρχίσουν να αισθάνονται άσχημα αποφεύγοντας να ταξιδέψουν.
Οι άνθρωποι φοβούνται τις πτήσεις για διάφορους λόγους. Πολλοί νιώθουν μεγάλο φόβο λόγω του ύψους και του γεγονότος ότι βρίσκονται μέσα σε κλειστό χώρο όπως συμβαίνει κατά τη διάρκεια των πτήσεων όπου δεν υπάρχει έξοδος διαφυγής.
Κάποια άτομα απόκτησαν φοβία για τα αεροπλάνα μετά από μια «εμπειρία» κατά τη διάρκεια μιας πτήσης. Τέτοια γεγονότα μπορεί να ήταν σοβαρές αναταράξεις του αεροπλάνου, ένα μηχανικό πρόβλημα ή ένα άλλο γεγονός κατά τη διάρκεια της πτήσης που τους έκανε να βλέπουν με αγωνία και φόβο ένα μελλοντικό ταξίδι με αεροπλάνο. Στους ανθρώπους που απέκτησαν φοβία για τις αεροπορικές πτήσεις μετά από ένα ατυχές γεγονός, το πρόβλημα μπορεί να επιδεινωθεί σε μελλοντικά ταξίδια τους. Είναι δυνατόν να αγωνιούν ακόμη και για πιο συνηθισμένα και λιγότερο σοβαρά συμβάντα όπως θόρυβοι ή κινήσεις του αεροπλάνου ή ακόμη λόγω της έκφρασης του προσώπου ατόμων του πληρώματος.
Στα άτομα που αναπτύσσουν τη φοβία αυτή υπάρχει ακόμη ο κίνδυνος να έχουν φοβία μήπως και φοβηθούν, που είναι ένα άλλο είδος αγχώδους διαταραχής.
Πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τους φόβους και να απαλλαγούμε από την φοβία για τα αεροπλάνα και τις πτήσεις; Υπάρχει Λύση!
Σκεφτείτε: «εκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν το αεροπλάνο σαν μέσον μεταφοράς καθημερινά σε όλο τον κόσμο για να φτάσουν στον προορισμό τους. Το σύστημα της ασφάλειας τους λειτουργεί κανονικά. Γι αυτούς δεν είναι ένα επικίνδυνο μέσον. Γιατί είναι για σας;
Θυμηθείτε: ότι σε μια πτήση τίποτε δεν αφήνεται στην τύχη. Όλο το προσωπικό της πτήσης έχει φροντίσει για την ασφάλεια σας. Εσείς επιμένετε να έχετε το έλεγχο;
Στο το Αεροδρόμιο για καφέ: Ένα πρώτο βήμα είναι να πάτε στο αεροδρόμιο για καφέ, βόλτα η για ψώνια. Είναι απλό αλλά θα σας εξοικειώσει περισσότερο για να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας.
Χρησιμοποιήστε Τεχνικές χαλάρωσης: Όποια τεχνική κ αν χρησιμοποιήσετε θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε και να ηρεμήσετε
Θετικοποιήστε τις αρνητικές σας σκέψεις για το αεροπλάνο: Αρχικά συνειδητοποιήστε τι είδους σκέψεις κάνετε. Σίγουρα είναι σενάρια καταστροφής για την απογείωση, την προσγείωση και σκέψεις τύπου: «κάτι θα συμβεί», « θα πεθάνω», «θα πέσει το αεροπλάνο», «Δεν Αναπνέω» κλπ. Μάθετε να απολαμβάνετε το ταξίδι, σκεφτείτε το προορισμό σας και το τι θα κάνετε και που θα πάτε όταν φτάσετε!
Ταξιδέψτε με την φαντασία σας : Καθίστε αναπαυτικά στην πολυθρόνα σας και φανταστείτε ένα μέρος που θα θέλατε να πάτε με το αεροπλάνο! Όλες τις λεπτομέρειες. Με την φαντασία σας ετοιμάστε την βαλίτσα, αποχαιρετίστε τους οικείους σας, πάρτε ταξί η το αυτοκίνητό σας και πηγαίνετε στο αεροδρόμιο! Από το check in, την επιβίβαση σας στο αεροπλάνο, την απογείωση έως την προσγείωση στο τόπο προορισμού μη χάσετε τίποτε από το ταξίδι! Διορθώστε τις καταστροφολογίες και τις αρνητικές σας σκέψεις που φέρνουν άγχος ανησυχία και φόβο. Άλλωστε όλα στο μυαλό σας είναι!
Κάντε μια πραγματική πτήση με αεροπλάνο μικρής διάρκειας με παρέα η μόνος/η . Τολμήστε ένα μικρό ταξιδάκι μικρής χρονικής διάρκειας, κάπου κοντά και ζήστε στην πραγματικότητα αυτό που είχατε φανταστεί στην πολυθρόνα του σπιτιού σας.
*Αν παρ’ότι προσπαθήσατε, δεν τα καταφέρατε, μην απογοητεύεστε, αντίθετα συμβουλευτείτε έναν ειδικό εξειδικευμένο στην φοβία για το αεροπλάνο για να σας βοηθήσει με τις κατάλληλες τεχνικές να το αντιμετωπίστε!!
Δρ Χαρά Νομικού
Κλινικός Ψυχολόγος
Διδάκτωρ Ψυχοπαθολογίας του Παν/μιου Le Mirail II
Ερευνητικό Κέντρο Cerpp, Toulouse, France
Αποκλειστικά για τους πελάτες της εταιρείας Air Business International παρέχεται πρόγραμμα CBT(CognitiveBehavioral Therapy) αντιμετώπισης φοβίας πτήσεων διάρκειας 2 ωρών. Επικοινωνήστε μαζί μας στα τηλέφωνα της εταιρείας Air Business International η στο τηλέφωνο 2106810592 Ψυχολογικές Υπηρεσίες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
OUR PARTNERS
